In dit interview spreken we met Jaap Winter, partner bij Phyleon en jurylid van de CVO van het Jaar Awards. Als expert in leiderschap en governance deelt Winter zijn kijk op de rol van Chief Value Officer (CVO) en de bredere verantwoordelijkheden van leiders in de hedendaagse bedrijfsomgeving. Hij benadrukt dat de rol van de CVO is om brede impact in beeld te brengen en concreet te maken, zodat het bestuur als geheel besluiten kan nemen en keuzes kan maken. Hij deelt zijn inzichten over hoe bedrijven verder kunnen kijken dan alleen financiële resultaten en zich kunnen richten op meetbare, bredere impact.
Wat zijn volgens jou de voornaamste verantwoordelijkheden en vaardigheden die een Chief Value Officer moet bezitten?
Jaap Winter: “Wat ik belangrijk vind is dat er een combinatie is van een intrinsieke drive om echt te willen begrijpen wat de bredere impact van de onderneming is voorbij de financiële impact en het vermogen om acties te ondernemen om die impact te verbeteren.
Het gaat erom dat je niet alleen in mooie aspiraties blijft hangen, maar vooral kijkt naar: Hoe meten we dat? Hoe robuust is dat? Hoe testen we dat? Hoe kunnen we keuzes maken om de positieve impact te versterken en de negatieve impact te verminderen? Het moet concreet, specifiek, meetbaar en tastbaar zijn.
Het is dus een combinatie van geïnspireerd zijn om de echte impact van de onderneming te kennen en te willen verbeteren, en dat kunnen omzetten in iets heel concreets. Iets toetsbaar waarmee we echt inzicht krijgen en duidelijke keuzes kunnen maken.”
“Het gaat erom dat je niet alleen in mooie aspiraties blijft hangen, maar vooral kijkt naar: Hoe meten we dat? Hoe robuust is dat? Hoe testen we dat? Hoe kunnen we keuzes maken om de positieve impact te versterken en de negatieve impact te verminderen?”
Hoe denk je dat de rol van CEO’s, CFO’s en directeuren zich recentelijk heeft ontwikkeld, vooral met betrekking tot het creëren van impact en waarde die verder gaat dan financieel rendement?
Jaap Winter: “De wereld is aan het veranderen en ondernemingen moeten veranderen. Tot voor kort had je eigenlijk het beeld dat de onderneming zoveel mogelijk kosten in de samenleving moest leggen om de winst voor de aandeelhouders te maximaliseren. Dat is misschien iets te eenzijdig gezegd, maar dat was toch vaak wat er gebeurde.
Met de nieuwe governance code en de CSRD en de CSDDD uit Europa komt er een andere verantwoordelijkheid op bestuurders en toezichthouders te liggen. Namelijk, waarborgen dat je rekening houdt met de effecten van je onderneming op brede thema’s zoals milieu en sociale verantwoordelijkheid. Je moet bijvoorbeeld een klimaattransitieplan hebben dat in lijn is met de doelstellingen van Parijs en ik denk dat dit aantoont dat er een verantwoordelijkheid is ontstaan die verder gaat dan alleen het maximaliseren van de aandeelhouderswaarde.”
Waarom is het belangrijk om leiders te erkennen die naast financiële waarde ook sociale, maatschappelijke en natuurlijke waarde creëren?
Jaap Winter: “Omdat ze een grote impact hebben. Ik vind dat de leiders van bedrijven zich verantwoordelijk moeten voelen voor de impact die ze op anderen hebben. Het is belangrijk om de negatieve impact zoveel mogelijk te verminderen. Het is je verantwoordelijkheid om de negatieve gevolgen van je eigen handelen voor anderen kleiner te maken.
De uitdagingen van de wereld, zoals klimaatverandering, milieuproblemen en andere planetaire grenzen, evenals de sociale verhoudingen die hierdoor onder druk komen te staan, vragen dat ondernemingen zich verantwoordelijk opstellen. Ondernemingen moeten niet denken dat de wereld een speeltuin is waar ze wel de voordelen kunnen plukken, maar niet de nadelen hoeven te dragen.”
"Ondernemingen moeten niet denken dat de wereld een speeltuin is waar ze wel de voordelen kunnen plukken, maar niet de nadelen hoeven te dragen."
Welke governance-voorwaarden zijn essentieel voor CVO’s om meervoudige waardecreatie te stimuleren, en hoe dragen deze bij aan het succes van een organisatie?
Jaap Winter: “Een Chief Value Officer kan dat niet alleen. De rol van de CVO is om voortdurend te zoeken naar wat de brede impact van de onderneming is en daar concrete informatie over te verkrijgen. Maar het hele bestuur en de Raad van Commissarissen moeten wel meedoen in de besluitvorming om daadwerkelijk veranderingen door te voeren.
Dat is aan het veranderen, maar daarvoor is ook een andere discussie en zijn andere dialogen in de bestuurskamer nodig. Het gesprek moet niet alleen over financiële cijfers gaan, maar ook over de bredere impact van de onderneming. Dat is de rol van de CVO, om deze brede impact in beeld te brengen en concreet te maken, zodat het bestuur als geheel besluiten kan nemen en keuzes kan maken.”
“De rol van de CVO is om brede impact in beeld te brengen en concreet te maken, zodat het bestuur als geheel besluiten kan nemen en keuzes kan maken.”
Hoe heeft jouw ervaring als partner bij Phyleon jouw inzichten en benaderingen beïnvloedt met betrekking tot het ontwikkelen van leiderschapsstrategieën die gericht zijn op duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid?
Jaap Winter: “We zien dat besturen nadenken over hun oriëntatie en manieren zoeken om inzicht te krijgen in hun werkelijke impact. De discussie rondom de CSRD en wat je moet rapporteren over je impact leidt in de eerste plaats tot de vraag hoe we inzicht en data verkrijgen over onze werkelijke impact. In de tweede plaats, als we dat inzicht hebben, wat vinden we daarvan? Vinden we dat het goed genoeg is of moet het veel beter? Deze verschuiving wordt steeds meer een nadrukkelijker discussiepunt in besturen, met alle dilemma’s die daarbij horen.”
Kun je een voorbeeld geven van een succesvolle case waarin je als partner bij Phyleon hebt bijgedragen aan het bevorderen van meervoudige waardecreatie binnen een organisatie?
Jaap Winter: “We zijn bijvoorbeeld bezig geweest met een startup, die zich bezighoudt met Carbon Capture, om een steward-ownership constructie te maken. Wij hebben geholpen om daar een structuur voor te creëren die ervoor zorgt dat de oriëntatie van de onderneming blijvend gericht is op het maatschappelijke nut van die uitvinding en dat deze niet wordt overgeleverd aan puur financiële belangen.”
Is er nog iets wat je graag wilt benoemen voordat we het interview afronden?
Jaap Winter: “Ik zou mijn eerste punt nog eens willen benadrukken, namelijk dat het belangrijk is om vanuit een bepaalde vorm van verantwoordelijkheid en inspiratie naar het verhaal van de onderneming te kijken.
We kunnen het veel beter doen dan wat we nu hebben gedaan. De rol van de CVO is om dit heel concreet te maken en inzicht te creëren binnen de onderneming en voor het bestuur en de toezichthouders, zodat zij veel beter besluiten kunnen nemen over de impact. Dat concreet maken is een echte uitdaging.
Naast het formuleren van de visie is het ook belangrijk om werkelijk actie te ondernemen en daarvoor is het nodig om eerst die impact in beeld te krijgen. Je moet goed begrijpen wat de impact is op alle terreinen van de onderneming. Dit is een nieuw terrein waar nog veel moet worden ontwikkeld. Er is ook veel ruis over welke data goed genoeg en betrouwbaar zijn. Wat is wetenschappelijk onderbouwd, wat eisen de Europese richtlijnen, en hoe ga je daarmee om? Dit is een enorm ontwikkelingsgebied. CVO’s kunnen veel toevoegen door de oriëntatie te verleggen van puur financiële resultaten naar een bredere impact. Waarvoor zijn wij verantwoordelijk, wat vinden we belangrijk en welke keuzes willen we maken?”
"Chief Value Officers kunnen veel toevoegen door de oriëntatie te verleggen van puur financiële resultaten naar een bredere impact."
De Chief Value Officer van het Jaar Award is een initiatief van de Impact Economy Foundation in samenwerking met De Baak, Roland Berger en BeenMC. Het nomineren van een impactgedreven CFO voor deze award kan tot 7 juli 2024.
